Cái chợ lao động tự phát chỗ ngã tư ấy cứ đông dần. Đáng chú ý ở đó có nhiều người nói tiếng dân tộc thiểu số.
Từ ngã tư này đi chừng 1 cây số là tới Vinhomes, nơi ở của những người giàu; đi 500m thì tới Khu đô thị Việt Hưng, chung cư cho giới trung lưu. Nếu rẽ qua đường tàu thì vào làng tôi, mới lên phố, nơi việc chân lấm tay bùn đang dần bị ghẻ lạnh😖.
Vị trí đắc địa khiến cho ngày càng nhiều người lao động chân tay tụ lại đây tìm việc. Ban đầu họ nói với nhau bằng tiếng dân tộc, rồi sau những ánh mắt tò mò của vài người sở tại, lại thêm những cú rỉ tai, thì thầm, chỉ trỏ của người qua đường khiến cho việc giao tiếp dễ thương ấy dần trở nên miễn cưỡng.
Rồi họ cố bắt chước nói cho thật đúng tiếng phổ thông, gia giảm tiếng lóng cho ra vẻ ta đây. Vài tháng sau có người trong số họ cau mày khó chịu khi bạn mới đến nói bằng ngôn ngữ của dân tộc mình.
Trên các tuyến xe Tây Bắc về xuôi tôi gặp các cô gái đi bán phong lan, bán thuốc lá cây rừng. Khi nghe họ nói bằng tiếng thiểu số, dù đến sớm, vẫn bị lơ xe xếp xuống hàng cuối và ít nhận được sự trân trọng, ưu đãi.
Lần sau, lần sau nữa, họ bỏ tằng cẩu, không mặc váy, cố tập vài ba câu chỏng lỏn, khinh bạc chốn thị thành trước khi bước lên xe. Ngạc nhiên chưa! Sự ưu ái đã quay trở lại?!
Bên Mỹ, nếu bạn thể hiện một hành vi coi thường, chọc ghẹo, cợt nhả…với người béo phì thì bạn bị cảnh sát bắt liền. Nước Mỹ coi những người khổng lồ (béo phì) ấy thuộc đối tượng yếm thế cần bảo vệ.
Một quốc gia văn minh, dân trí cao mà còn phải đưa việc đó vào luật định huống hồ… Họ bảo vệ không phải muốn duy trì bệnh béo phì - quốc bệnh của nước Mỹ- mà tránh đem tới sự tổn thương. Họ muốn một xã hội mà tất cả công dân đều bình đẳng, chan hòa để lao động hiệu quả nhất cho lợi ích nước Mỹ. Nước Mỹ mạnh một phần vì thế?
Những quy định và những lời kêu gọi “bảo tồn, giữ gìn và phát huy” đã quá đủ, không hề thiếu nhưng chưa hiện diện mạnh mẽ trong cuộc sống của chúng ta. Chính vì thế chúng ta đang tự đánh mất hoặc tác động thô bạo để làm mai một nhiều giá trị quý báu của dân tộc.
Sự đa dạng luôn ẩn chứa những vẻ đẹp! Mọi người phải thấy sự đa dạng của bản thân sẽ mở và tạo ra những cánh cửa mới, mà ở đó, chúng có thể tìm thấy sự tương đồng trong xã hội hội nhập ngày nay. Miếng ghép xinh xắn của mỗi cá nhân sẽ tạo nên bức tranh xã hội muôn màu. Không nên tự ti, mặc cảm vì mọi người đều bình đẳng!
Và tất cả chúng ta đều hy vọng một xã hội, nơi danh tính, nguồn gốc xuất xứ… không bị đem ra để cô lập kẻ khác biệt mà để mang mọi người đến gần nhau hơn./.