Quán Xổm

Mình nghiệm ra cứ quán nào đông khách hàng quen thường ngon mà lại rẻ. Nhận ra quán có khách quen không khó. Họ vào ra rất tự nhiên mà không hề bỡ ngỡ; cái sự ăn mặc cũng xuềnh xoàng, có khi chỉ là áo may ô và dép tổ ong; đối thoại giữa chủ và khách cũng gần gũi, thân mật, thậm chí chẳng cần nói gì. 

Đầu Hàng Trống có một quán bún dọc mùng mình tạm đặt tên là quán Xổm. Gọi thế bởi khách ngồi trên những chiếc ghế con trông chẳng khác gì ngồi xổm. Quán Xổm phần nhiều là khách quen.

Ảnh minh hoạ

Nói về đầu tư để bán hàng ăn thì cam đoan quán Xổm có mức đầu tư thấp nhất Việt Nam: vài cái ghế nhựa, chục cái bát và nồi nước dùng. Chấm hết.  

Bà chủ quán Xổm sống trong con hẻm sâu tít tắp ở phố này. Vì mưu sinh nên bắc cái nồi ra đầu hẻm xí chỗ và lợi dụng luôn bậu cửa các nhà mặt đường sáng sớm chưa mở hàng làm chỗ ngồi cho khách.

Đồ dùng ở quán Xổm giản tiện tới mức tối đa. Chỉ có một khay gia vị, giấy ăn và ống đũa. Khách đến thì dịch chuyển cái khay đó tới trước mặt. Quán chỉ bán bún dọc mùng nên khách đến chỉ việc tìm chỗ ngồi, không cần gọi,  loáng cái đã có một bát nóng dãy đành đạch bưng tới trước mặt.

Quán Xổm không có bàn nên khi ăn phải bưng. Nhận bát bún từ tay ông chủ, khách rút ngay mấy tờ giấy ăn kê dưới chôn để bưng cho đỡ nóng, đỡ sóng ra tay, và… để chùi miệng, vì khi ăn xong thì cái khay duy nhất đang phải phục vụ người mới đến.

Quán Xổm không dùng thìa. Thìa làm gì nếu không có bàn? Tay đâu nữa mà  cẩm thìa? Hãy cố chịu đựng khi phải làm nhân vật bất đắc dĩ cho người Tây văn minh chụp ảnh cái động tác húp sụp soạp của dân An Nam chúng ta.

Kệ! Ăn uống là văn hoá, mà văn hoá thì đa sắc! Húp có cái hay của húp. Ông Vũ Bằng (hay Nguyễn Tuân?) từng đả phá việc ăn phở dùng thìa đấy thôi. Qua trung gian là cái thìa chỉ tổ làm mất đi cái hôi hổi nóng của nước dùng, làm nhạt đi cái vị thơm, dẻo, ngọt của sợi bún, sợi phở. Đưa trực tiếp  cọng bún từ bát lên miệng có cái ngon riêng của nó.

Quán Xổm đông khách vì ngon và rẻ, chỉ có 20 ngàn bát. Cũng chỉ bún dọc mùng, mọc và thịt, nhưng thịt ở quán Xổm thơm và ngọt, miếng nào cũng đủ 3 phần, chút nạc, chút mỡ và cuối cùng là bì. Thời buổi chăn nuôi công nghiệp mà kiếm được thịt ngon thế đâu dễ. Hơn nữa thịt được sơ chế bằng nước sôi chứ không cạo sống nên ăn miếng bì không có lông, cứ giòn sật sật trong miệng. Mọc ở quán Xổm có vị thơm đặc trưng của nấm hương, chắc chắn phải loại ngon, pha chút nấm tươi thì mới có vị thơm ngậy, dai và ngọt thanh như thế.

Nếu đầu tư  ban đầu thuộc hàng thấp kỷ lục thì nhân lực phục vụ ở quán Xổm cũng ít nhất Việt Nam luôn, chỉ có hai vợ chồng. Bà chủ ngồi múc múc chan chan, còn chồng thì rảo chân thu tiền và dọn dẹp. Nhìn bà chủ chỉ thấy ngực và bụng. Mỗi bận chan nước chỉ lo rơi vú vào nồi nước dùng còn bụng thì đụng bếp than tổ ong. Ngược lại, anh chồng cao ráo, trắng trẻo đẹp trai như người mẫu, râu quai nón xanh rì, đúng chuẩn MEN, nếu so sánh thì chẳng biết nói thế nào.

Ảnh minh hoạ

Mình vừa húp vừa đảo mắt nhìn phát nữa xem có tìm nổi lời giải hay không thì đụng ngay hai quả vú của bà chủ trên nồi nước dùng. À đúng rồi! Có thể lắm chứ, nồi nước dùng kia chính là cái gạch nối giữa hai vợ chồng. Hèn chi mỗi bận vợ sai vợ giục, anh chồng cứ thoăn thoắt vớt cái bát chỗ này, thả cái khay gia vị chỗ kia nhưng vẻ mặt phảng phất nét gì đấy như hậm hực và miễn cưỡng, chẳng vui tí nào.

Cũng hay! Cuộc sống có bao thứ ràng buộc.