Nghề chụp – nghề viết.

Thằng Hoàng Mạnh, bạn mình - photographer nửa mùa. Trên facebook nó viết rằng con đường đến với nghệ thuật nhiếp ảnh của mấy tay nghiệp dư trải qua những giai đoạn thú vị.

Tập tọe cầm máy thì thấy cái gì cũng chụp. Biết biết một chút thì ti toe chụp...gái,  rồi đến phong cảnh. Sau đó sẽ chuyển sang thời kỳ...không chụp gì mà chỉ thích...chém gió.

Nếu đúng như thằng Mạnh nói thì mình thấy nghề chụp cũng giông giống nghề viết.

Lúc đầu gặp gì cũng viết, ngô nghê lắm! Sau đó viết ít hơn tí nhưng rất chịu khó tìm tòi chọn lựa câu chữ nghe thật kêu, càng loảng xoảng,  càng choang choác càng khoái. Tới nữa thì viết ngắn. Càng ngắn càng tốt, câu chữ càng giản dị càng tốt.  Và “giai đoạn cuối” là viết, rồi xóa, xóa rồi lại viết. Nhiều khi nhấc đít lên mà chẳng được chữ nào.

Giai đoạn lục tìm từ ngữ màu mè để viết thì thường sáo. Hầu như ai cũng vướng. Tỉnh ngộ sớm thì thoát ra nhanh, còn cứ u u mê mê thì nó theo cả đời. Người viết  tưởng hay nhưng kỳ thực làm khổ người đọc.

Đã có thời người viết phải “nấu cháo” mấy chữ “dưới ánh sáng của nghị quyết…”. Báo cáo đã đành, báo chí cũng viết vậy. Buồn cười thế! Nghị quyết thì cũng có cái đúng nhiều đúng ít. Có phải cái nào cũng tỏa ánh sáng chói lòa đâu?

Hồi còn làm việc trên Sơn La, mình cứ thò máy ghi âm ra là y như rằng, từ ông trưởng bản cho tới ông chủ tịch huyện đều bắt đầu bằng “bài ca”: “thực hiện nghị quyết…, chúng tôi đã tham mưu cho cấp ủy…”, cứ thao thao như đứa trẻ đọc thuộc lòng. Có ông bí thư vẫn “tham mưu cho cấp ủy”.

Mình có bà chị, nhà báo hẳn hoi, bài viết nào cũng mở đầu bằng câu: “Nhờ có sự quan tâm của Đảng và Nhà nước…,” hoặc “Nhờ có những chủ trương chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước”.

Có hôm đọc bài xong, mình chán quá ngẩng lên nói bâng quơ: Đúng là không có đảng, nhà nước thì dân chết chị nhỉ? Chị hất mặt, nói chứ sao. Mình trả chị bài báo, nói không có chủ trương đúng thì dân chết chị nhỉ? Chị gật đầu cái rụp giọng cả quyết, nói còn gì nữa. Đảng, nhà nước mà không biết ban hành chủ trương đúng, không lo được cho dân thì cũng chết chị nhỉ? 
...
Chị không nói gì, cầm xấp bài đi về phòng./.