Chuyện vui nghề báo nói.

Chuyện đọc.
Làm phát thanh phải biết cách trình bày trước micro để chuyển tải bài viết tới thính giả. Không biết mọi người thế nào chứ mình gian nan việc này lắm! Kiểm soát được nhịp thở đã khó, đọc đúng, đọc hay còn khó bội phần. Sau này có người khen sao đọc hay thế. He he, mình khoái, mặt vênh, nhưng vờ khiêm tốn, tặc lưỡi, nói có gì đâu, tập rồi quen ấy mà. Đợi cho người ta nài hỏi thêm lần nữa, mình mới kể. Hồi mới vào đài, mỗi tối, tới Chương trình Văn nghệ, mình lại nằm lẩm nhẩm đọc theo các phát thanh viên (PTV) trứ danh như Hoàng Yến, Hà Phương, Việt Hùng, Kim Cúc... Nghe đến đây, Minh Phú (VOV2) cười khực khực, nói sao mà khổ thế! Mình biết thừa tay này đang hình dung một thằng gầy tong, quần đùi may ô nằm trên giường, chân vắt chữ ngũ, gối đầu bằng hai tay, mắt chăm chú nhìn lên trần, mồm lầm bầm đọc theo, lại còn cố nhấn nhá diễn cảm như PTV Hà Phương nữa chứ.

Nói về “tai nạn” thì đọc trực tiếp “dính” nhiều nhất! Cái này hỏi PTV có mà cả kho, mình chỉ hóng hớt vài chuyện.

Có bữa đang đọc trực tiếp thì chiếc cần micro, với hệ thống tay đòn và lò xo loằng ngoằng, từ từ nâng dần độ cao. Không dám vít xuống vì sợ phát ra tiếng động, PTV Việt Hùng đành phải từ từ đứng dậy theo trong khi miệng vẫn “bám chặt” vào míc, mắt vẫn nhìn văn bản. May sao đến đúng tầm đứng cao hết cỡ thì chiếc micro dừng lại. Hú vía! Cũng may chú Hùng cao gần 1m8 nên xử lý sự cố này ngon ơ.

Lẽ ra đọc “Ngôi nhà đẹp như một chiếc vi-la” thì PTV Vân Anh lại đọc thành “Ngôi nhà đẹp như một chiếc va-li”?! Không biết có bịa không nhưng một bận, vì văn bản đánh máy không dấu, lại không chuẩn bị trước nên vào phòng thu, từ câu: “Đạo Phật và Đạo Cao Đài”, người đọc lúng túng “sáng tác” thành “dao phát và dao cạo dài”?!

Đọc bản tin sáng sớm rất buồn ngủ nên có lần Mạnh Thắng (VOV1) đọc “nước ổi đóng hộp xuất khẩu” thành “nước ối đóng hộp xuất khẩu”?! Thính giả nghe chắc giật bắn vì công nghệ chế biến…“phụ sản” của Việt Nam. Cũng may tây không biết tiếng Việt!

Một diễn viên kịch truyền thanh thể hiện cảnh nhân vật bực dọc hét toáng lên:“Chúng ta phải dạy sao cho thầy ra thầy, trò ra trò chứ không thể…không thể…”, thì lại thành:“Chúng ta phải dạy sao cho thầy ra trò, thò ra chầy chứ không thể…không thể…”. Bây giờ thì câu này phổ biến rồi nhưng đồ rằng nó có nguồn gốc từ mấy diễn viên ở Đài. Chính vì thế, hồi ở Sơn La, có lần phải trịnh trọng xướng tên cụ Lò Văn Xôn (nhà cách mạng lão thành người Thái) mình phải lấy bút đỏ gạch từng chữ. Nói lộn phát chết liền! Hè hè.

Chuyện viết.
Chuyến tác nghiệp đầu tiên ở Đài mình được đi cùng chị Thủy (VOV2). Đêm đó, Trường ĐH Giao thông vận tải tổ chức văn nghệ để phát động một chiến dịch gì không nhớ nữa. Cuối giờ, chị Thủy bảo đi cùng. Mình vừa háo hức vừa hồi hộp. Giữa đường, chị Thủy dừng xe, vẻ mặt nghiêm trọng, nói chị em mình phải làm tường thuật trực tiếp sự kiện này. Mình vâng vâng dạ dạ nhưng đầu óc rối bời, mồ hôi túa ra, có hai chị em với cái máy ghi âm thì trực tiếp kiểu gì đây?

Đến trường một lúc thì buổi biểu diễn bắt đầu. Chiếc máy ghi âm Marrant mà lúc đi trưởng phòng trịnh trọng trao cho kèm câu “2000 đô đấy” được mình khoác chéo qua vai, chắc lắm, không mất được. Thực hiện đúng yêu cầu của chị Thủy, mình bắt đầu tác nghiệp: Một tay cầm míc, tay kia điều chỉnh mức thu, mình nói: A lô! Một hai ba bốn…chúng tôi đang thử máy. Một… một…hai. Tốt rồi! A lô a lô…ô…ô. Chúng tôi đang có mặt ở sân Trường ĐH Giao thông vận tải…A lô A lô…

Trời tối, một vài sinh viên đứng bên cạnh hết nhòm vào mặt mình lại cúi xuống ngó cái máy ghi âm đèn sáng xanh lè, kim đồng hồ quật qua quật lại. Ghê! Mình nhón chân, ưỡn ngực, hướng lên sân khấu, lại nói a lô.. a lô…

He he! Nhiều chuyện hay lắm! Thôi để dành tới Ngày thành lập Đài 7/9 kể.

Ngô Thiệu Phong.