Cô Bắc và cô Giang

Hồi nhỏ sống ở Sài Gòn, trú lâu nhất tại 156-158 Võ Di Nguy, gần cầu Kiệu, giờ chả biết đổi tên thành đường gì.

Cạnh nhà có hai con hẻm song song tên cô Bắc và cô Giang. Ngày nào cũng vô hẻm ăn quà vặt nhưng không để tâm hai cô là ai.

Sau ra Đà Nẵng cũng thấy có đường mang tên cô Bắc, cô Giang. Hoá ra đây là hai chị em ruột. Cô Giang (1906-1930) là hôn thê của nhà cách mạng Nguyễn Thái Học. Cả hai cô và Nguyễn Thái Học đều thuộc tổ chức Việt Nam Quốc Dân Đảng.

Nghe tin Nguyễn Thái Học bị Pháp bắt, cô Giang đã nghĩ đến kế hoạch táo bạo là tấn công nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội) để giải thoát cho chồng.

Sau khi đến pháp trường, tận mắt chứng kiến Nguyễn Thái Học bị xử chém, một ngày sau cô Giang cũng tự sát để về nơi chín suối cùng vị hôn phu bằng chính khẩu súng chồng tặng. Còn cô Bắc bị Pháp bắt tù vài năm rồi thả.

Có một điểm khá thú vị là tên đường/hẻm cô Bắc, cô Giang được đặt từ trước 1975...cho tới tận hôm nay.