GS Phan Huy Lê mất

Vậy là GS Phan Huy Lê, một trong tứ trụ của ngành sử học VN (GS Đinh Xuân Lâm- GS Phan Huy Lê- GS Hà Văn Tấn- GS Trần Quốc Vượng) đã ra đi!

Trong cuộc đời làm báo tôi vinh dự được vài lần phỏng vấn GS Phan Huy Lê và GS Đinh Xuân Lâm. Ấn tượng chung các GS đều là người khiêm tốn, uyên bác và giản dị .

Có mấy lần tôi phỏng vấn bác Lâm tại căn hộ ở chung cư chỗ Lò Đúc, còn bác Lê sống tại một căn hộ nhỏ trong ngõ, ở phố Vọng Đức. Nhà cửa đồ đạc không có gì sang trọng, sành điệu.

Mỗi lần đến làm việc với bác Lê tôi ngại nhất bác gái. Bác gái là người hiểu rõ sức khỏe của GS Lê. Trong lúc pha nước mời tôi, bác gái thường nhỏ nhẹ, cười và nói khéo: "Bác trai bị cao huyết áp đấy !" .

Trò chuyện với ông mới biết ông cùng GS Lâm đều xuất thân dòng dõi con quan, ở Hà Tĩnh. Thực ra GS Lê rất giỏi các môn toán - lý, say mê chúng, nhưng lên ĐH, nghe lời người thầy đáng kính, GS Trần Văn Giàu, nên ông theo ngành sử.

Giai đoạn làm việc với bác Lê thường xuyên nhất là hồi SGK Sử- trong công cuộc thay sách đầy tai tiếng năm 2000- được ban hành và đưa vào giảng dạy...

Sự uyên bác của GS Phan Huy Lê giới chuyên ngành đã công nhận; còn tôi, với tư cách người viết báo, tôi thấy ở ông sự dũng cảm, một sự dũng cảm của người làm sử chân chính, sự dũng cảm ở những giai đoạn còn khó khăn hơn cả thời Ga-li-le hùng hồn tuyên bố ủng hộ Thuyết nhật tâm của Ko-pec-níc trước giáo hội cách nay 3 thế kỷ.

Xin được thành kính thắp một nén hương viếng ông!