Nghĩ về điểm thi và sự học

Hôm nay là ngày đem tới niềm vui cho sỹ tử điểm thi cao, đồng thời cũng là nỗi buồn, thậm chí kinh hoàng đối với những em thiếu một chút may mắn hoặc chưa thực sự nỗ lực.

Hơn 30 năm trước người viết bài này cũng là một sỹ tử, trải qua trường làng, trường phố; trong Nam, ngoài Bắc; học các chương trình từ 10 năm, 11 năm, 12 năm với nhiều thầy cô; từng thi trượt vào cấp III, học bổ túc ban đêm, rồi thi lại, rồi đỗ điểm cao vào ĐH Tổng hợp Hà Nội (thiếu tí xíu là đi Liên Xô học), rồi lại bỏ đại học đi làm công nhân, rồi lại thi ĐH, lại đậu…

Với những “thành tích bất hảo” như thế nên mình đủ tự tin khi chia sẻ mấy việc về học hành như thế này.

Chúc mừng các bạn điểm cao! Đó là phần thưởng xứng đáng! Giờ các bạn có quyền chọn cho mình một trường yêu thích. Học giỏi các bạn có nhiều cơ hội thành công. Tuy nhiên, ở Việt Nam, điểm số (học giỏi) và thành đạt là hai việc khác nhau. Các bạn đừng ngạc nhiên và đố kị khi ai đó học không giỏi nhưng thành đạt. Cuộc sống cần nhiều kỹ năng khác mà bạn chỉ có thể học được qua thực tiễn, nhất là với VN. Chúng ta trân trọng công lao thầy cô, nhưng vì nhiều lý do, nhiều hạn chế nên việc học trên ghế nhà trường ở VN mới chỉ giúp học sinh vỡ vạc những khái niệm.

Với những bạn điểm chưa ưng ý cũng đừng quá thất vọng! Cuộc đời phía trước còn dài! Ôn thi và thi lại là chuyện rất bình thường ở mọi quốc gia. Ở nhiều nước họ thi vào nhiều thời điểm trong năm. Tiếc là ở VN chỉ có duy nhất 1 kỳ thi quốc gia nên mọi người thấy căng thẳng và sốt ruột nếu phải chờ đợi. Hãy kiên nhẫn! Kẻ đi trước chưa chắc đã là kẻ cán đích đầu tiên.

Thực tiễn ngày càng chứng minh có trong tay một nghề vững vàng và hợp thời cũng là chìa khóa để mở cánh cửa vào tương lai. Nhưng chọn nghề gì (nhất là trong bối cảnh đổi thay từng ngày như hôm nay) là câu hỏi không dễ trả lời.

Trong hoàn cảnh ấy chỉ biết khuyên các bạn hãy chọn một ngành, một nghề mình yêu, mình hiểu về nó. Có tình yêu với nghề sẽ vượt qua mọi thử thách để giỏi nghề, đủ sức cạnh tranh trong một thế giới tự do.

Tất nhiên đã và sẽ có những nghề mất đi nhưng đồng thời xuất hiện thêm nhiều nghề mới. Ta cũng nên quen dần với sự thay đổi. Tuổi thọ của mọi thứ trên đời này sẽ ngắn lại ngoại trừ tuổi thọ của...con người 😰! Bất định sẽ là xu hướng của tương lai! Đừng quá lưu luyến và đắm đuối với một nghề nào đó không còn hợp thời mà đánh mất cơ hội cho tương lai.

Thật khó nói trước điều gì trong bối cảnh này, nhưng nếu giỏi nghề và lương thiện, thì có thể bạn không giàu, nhưng chắc chắn đủ ăn đủ tiêu; có thể không làm lãnh đạo, nhưng chắc chắn các bạn sẽ được cả xã hội tôn trọng.