Thầy cô “đua xe” đường núi

Lên miền núi Tây Bắc công tác lần này, tôi thực sự kinh ngạc trước “tài” đi xe máy của người dân nơi đây. Chiếc xe khách lao ầm ầm mà chẳng thấm gì so với tốc độ của mấy chiếc xe máy rè rè muốn vượt. Anh phụ xe bảo: “Hôm nay may mà đi muộn, nếu đi chuyến 6 rưỡi thì cứ chuẩn bị lo tránh các thầy các cô .”


Cách đây trên chục năm, khi xe máy Tàu mới sang, trúng vụ ngô hoặc thảo quả là bà con dân tộc dư sức sắm một chiếc xe gắn máy Tàu. Động cơ thay cho bước chân người chân ngựa, lạ lắm, các chàng chân đất đầu trần, lưng khoác súng kíp, hông đeo dao, phốc lên xe cứ thế là… phóng. Ban đầu cũng chẳng biết đâu là phanh.

Chuyện ấy xưa rồi. Giờ ngôi vị này dành cho các thầy cô giáo. Nhiều lý do để thầy cô có cái cớ biểu diễn “nghệ thuật” lái xe đường núi. Ấy là đường xá tốt hơn, một chiếc xe máy cũng không quá đắt đỏ.

Trường nào xe máy có thể đến nơi và không quá xa thì GV chọn phương án đi - về chứ không ở lại. Trong khi đó nhà GV hầu hết ở trung tâm huyện nên cứ hơn 6 giờ, các thầy, cô bắt đầu cuộc “đua”.

Đi sớm không được vì sương mù. Chậm chút lại không kịp giờ lên lớp. Học sinh không thấy cô bỏ về ngay. Vì thế mới phải… đua.

Đường núi, muốn cũng không thể đi kiểu tằng tằng được. Nói như thầy cô giáo, con “ngựa sắt” không thể đi nước kiệu mà buộc phải phi nước đại. Chưa xuống hết dốc đã phải tăng ga để chuẩn bị đà lên con dốc tiếp theo. Nếu tốc độ xe cao thì việc lên dốc dễ dàng. Ngược lại, không đạt tốc độ, phải về số, rất hại xe và tốn xăng. Đó là lý do tại sao các thầy các cô không hề có ý định giảm ga, về số cho dù đang sầm sập đổ đèo.

Đường đèo ngoắt ngoéo liên hồi, đã đi nhanh thì vào cua phải mở rộng lái. Vì thế, xe máy chiếm phần đường của làn đối diện là chuyên đương nhiên. Mấy anh lái xe ô tô miền núi có thâm niên bảo, ở đây lái xe không chỉ bằng mắt, bằng tay mà còn phải bằng cả tai. Nghe tiếng xe máy rẹt rẹt khuất sau núi hay đằng sau lưng thì liệu mà tìm chân phanh và chuẩn bị đánh lái nhường đường cho các thầy cô.

Năm ngoái, một cô giáo ở Yên Minh (Hà Giang) đi xe máy phía trước dẫn đường cho chúng tôi vào trường. Ngồi trên xe ô tô, thấy đuôi xe của cô ngoắt đi ngoắt lại mấy cái rồi mất hút. Chạy một thôi dài nữa đã thấy cô chống xe, vắt vẻo trên yên, miệng nhá nhá cọng cỏ kiên nhẫn chờ.

Hôm rồi ở Hoàng Su Phì (Hà Giang), mấy cô giáo mờ sáng đã ra tận huyện lỵ đón vào thăm trường. Chẳng lẽ nam nhi ngót nghét 80 cân lại để chị em đèo, sao tiện, nên giành lấy tay lái. Đi được hơn cây số, chị em đuổi xuống hết, nói đi thế này có mà đến trưa. Thế là đành lúi cúi xuống xe và… ôm cho chặt. Khiếp nhất là qua đoạn cầu khỉ dân tự bắc. Cầu là hai cây rừng đặt song song, bề ngang bằng hai bàn tay xòe. Không thể dắt vì không có chỗ đặt chân, chỉ có nước nhắm mắt lao. Thế mà không cô nào ngã mới tài! Thi thoảng, có lẽ để trấn an, cô giáo lại cười lớn như bị ai cù, nói anh cứ yên tâm…! Chắc mình ôm chặt nên cô nhắc khéo? Biết vậy, nhưng cũng không dám (và chẳng dại gì) rời tay khỏi eo cô, ngộ nhỡ ngã xuống… vực thì sao? Chẳng dại!

Ngô Thiệu Phong