Đỗ Việt Khoa

Lang thang trên phây thấy "nhà" thầy Đỗ Việt Khoa sáng đèn, lại có hình hai cha con đang ăn cơm, mặt buồn thiu, hỏi thì thầy báo "li hôn 1 tháng rồi"! Buồn quá!

Nói về Đỗ Việt Khoa là nói tới một giai đoạn, ngắn thôi, phừng phừng khí thế chống gian lận thi cử, hồi bác Nguyễn Thiện Nhân vừa đảm trách chức Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.

Nhớ như in cái ngày thầy Khoa được Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân tới nhà riêng thăm. Sự kiện hân hoan thế mà trời mưa sụt sùi. Giờ ngẫm lại số phận chìm nổi của thầy, mình cho rằng đấy là điềm gở.

Từ Sở GD-ĐT Hà Tây, xe bộ trưởng lao vun vút, phóng viên phóng vù vù theo sau. Cả đoạn phố trước nhà thầy Khoa ngơ ngác, chẳng hiểu chuyện gì mà lắm xe đông người thế. Thầy Khoa, dù được báo trước, nhưng niềm vui và sự bất ngờ khiến thầy hưng phấn đến mức nhớn nhác. Ai hỏi thầy cũng muốn trả lời. Thầy ngó người này “báo cáo”, nhìn người kia “báo cáo”, chẳng cái gì trọn vẹn.

Chuyến viếng thăm chưa đầy 20 phút kết thúc bằng màn trao quà. Bộ trưởng tặng thầy Khoa cây bút và cuốn sách “Bác Hồ với giáo dục” cùng lời đề tặng: “Cảm ơn thầy và chúc thầy giữ mãi được chữ nhân của người VN, chữ nghĩa của phận làm cha và chữ đức của người làm thầy”.

Rồi cả đoàn ào đi, xã Vân Tảo của thầy im ắng trở lại, tuy nhiên con tim sôi sục và lòng nhiệt huyết cháy bỏng của thầy chẳng hề im mà tuồng như càng rộn rã hơn.

Thật khó để vẽ lại chân thực chân dung Đỗ Việt Khoa! Đã có 1001 nhận xét về thầy, thậm chí có người cho rằng ông này “không bình thường”. Nhận định này đúng hay sai tùy thuộc vào người ta định nghĩa thế nào là “bình thường”. Mình chỉ dám nói thế này, Đỗ Việt Khoa có cái hừng hực khí thế đấu tranh của những đội viên thời cải cách; có ý chí tiến công không khoan nhượng của một người lính, nghiến răng bóp cò đùng đoàng lao về phía trước - phía kẻ thù.

Nếu như trên mặt trận rền vang tiếng súng, bên cạnh là đồng đội tin cậy, phía sau là hậu phương vững chắc; thì hôm nay, ở mặt trận này, bên cạnh và đằng sau thầy chỉ có người vợ khóc khóc mếu mếu cùng mấy đứa con dại. Dư luận và báo chí thoạt đầu tung hô, sau bi bô được vài câu rồi cũng đành hậm hực nhìn theo cái ước mơ chống tiêu cực ngây thơ và trong veo của thầy giờ đã bóng chim tăm cá.

Thầy Khoa có bút, sách của “tư lệnh ngành” ngỡ mình được trao thượng phương bảo kiếm. Thầy kiêu hãnh được Bộ trưởng úy lạo tại tư gia, nuốt từng lời động viên của Bộ trưởng và tâm niệm một cách thành kính rằng nhiệm vụ chống tiêu cực từ nay đã được trao truyền, còn mỗi việc tận hiến tận tâm tận lực ra sức mà làm. Sự tận tuỵ và nhiệt thành đến khó tin trong cuộc chiến chống gian lận của Khoa đôi khi bị (hoặc cố tình) hiểu méo mó thành soi mói và nghi kị.

Hôm nay nghe tin gia đình thầy chia ly, buồn ơi là buồn! Vợ thầy ra đi chỉ đem theo cái máy may và vài súc vải. Có gì đâu! Còn gì đâu! Căn nhà ba tầng vay tiền ngân hàng xây giờ còn nợ 1 tỉ 3, thầy và người con út sống trong cái mênh mông nhà, mênh mông buồn và mênh mông nợ nần ấy.

“Cái nghĩa của phận làm cha” thầy giữ được nhưng cái nghĩa vợ chồng thì … hỡi ôi!

Nói gì với thầy và về thầy trong lúc này, trong thời này, đều khó, thôi thì chỉ mong thầy cứ nhìn đời thật vui mà sống!